پذیرش قطعنامه 598 سازمان ملل متحد
پایان جنگ تحمیلی
27 تیر1367 یعنی 7 سال و 9 ماه و 26 روز بعد از حملات هوایی و تجاوز عراق روزی تاریخی در یک قرن اخیر ایران محسوب میشود؛ روزی که کشورمان بهصورت رسمی قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل متحد را پذیرفت و جنگ تحمیلی بهصورت رسمی پایان یافت. اگرچه بعد از پذیرش این قطعنامه از سوی ایران ارتش عراق دست به حملات گستردهای زد ولی با سد محکم نیروهای ایرانی مواجه شد و در نهایت 29 مرداد 1367 (یک ماه بعد از پذیرش قطعنامه از سوی ایران) در تقویم ایران و جهان بهعنوان روز خاتمه جنگ ایران و عراق ثبت شد.
در این بین اما ماجرای تصویب قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل متحد به تیر سال 1366 باز میگردد؛ قطعنامهای که برای پایان دادن به جنگ تحمیلی تصویب شد و عراق بلافاصله آن را پذیرفت ولی از سوی ایران دو روز مانده به سالروز صدور آن پذیرفته شد.
امام خمینی 29 تیر 1367 در پیامی درباره پذیرش قطعنامه 598 از سوی ایران، اعلام کرد: «مردم عزیز و شریف ایران، من فرد فرد شما را چون فرزندان خویش میدانم و شما می دانید که من به شما عشق میورزم؛ و شما را می شناسم؛ شما هم مرا می شناسید. در شرایط کنونی آنچه موجب امر شد تکلیف الهی ام بود. شما می دانید که من با شما پیمان بسته بودم که تا آخرین قطره خون و آخرین نفس بجنگم؛ اما تصمیم امروز فقط برای تشخیص مصلحت بود؛ و تنها به امید رحمت و رضای او از هر آنچه گفتم گذشتم؛ و اگر آبرویی داشته ام با خدا معامله کرده ام. عزیزانم، شما می دانید که تلاش کرده ام که راحتی خود را بر رضایت حق و راحتی شما مقدم ندارم. خداوندا، تو میدانی که ما سر سازش با کفر را نداریم.» همچنین در بخش دیگری از متن امام خمینی آمده است: «خوشا به حال شما ملت! خوشا به حال شما زنان و مردان! خوشا به حال جانبازان و اسرا و مفقودین و خانواده های معظم شهدا! و بدا به حال من که هنوز مانده ام و جام زهرآلود قبول قطعنامه را سر کشیده ام و در برابر عظمت و فداکاری این ملت بزرگ احساس شرمساری می کنم.»
سردارحسین علایی اولین فرمانده نیروی دریایی سپاه و پژوهشگر حوزه دفاع مقدس در گفتوگو با سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی درباره پذیرش قطعنامه از سوی ایران، گفته است: «سیاست دو ابرقدرت جهانی آن روز یعنی امریکا و شوروی این بود که جمهوری اسلامی ایران در جنگ برنده نشود و عراق هم در جنگ بازنده نشود. لذا در اواخر تیر ماه سال ۱۳۶۶ قطعنامه ۵۹۸ را به تصویب شورای امنیت سازمان ملل رساندند تا این سیاست را اجرایی کنند. آنها پس از تصویب این قطعنامه بلافاصله کشتیهای جنگی خود را در حمایت از عراق وارد خلیج فارس کردند. کشتیهای جنگی امریکا همزمان با تهاجمات عراق در جبههها از اواخر فروردین ماه سال ۱۳۶۷ به سکوهای نفتی ایران، به کشتیهای جنگی ایران و به هواپیمای مسافربری ایران در تنگه هرمز حمله کردند و یک فاجعه انسانی را رقم زدند. در چنین شرایطی امام خمینی با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ راه را برای خاتمه دادن به جنگ ۸ ساله باز کردند. از آنجا که امام خمینی تا چند روز قبل از این تصمیم به طور مرتب مردم را دعوت به حضور در جبههها برای شکست دادن ارتش متجاوز میکردند، لذا تغییر راهبردشان را به «جام زهر» تعبیر کردند تا مشخص باشد که ایشان در چنین وضعیتی راهبرد خود را تغییر دادهاند.»
عراق متجاوز جنگ شناخته شد
با پایان جنگ تحمیلی برای ایران مهم بود که بندهای قطعنامه بهصورت کامل اجرایی شود بخصوص بند 6 که شناسایی و معرفی شروع کننده جنگ را به عهده یک هیأت بینالمللی قرار میداد. در جهت اجرای این بند در نهایت هیأت بلژیکی از سوی سازمان ملل انتخاب و متجاوز جنگ را شناسایی و به خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل متحد معرفی کرد. این هیأت در ۱۸ آذر ۱۳۷۰ -۹ دسامبر۱۹۹۱ طی گزارشی به دبیرکل وقت سازمان ملل متحد عراق را بهصورت رسمی بهعنوان شروع کننده جنگ و متجاوز به خاک ایران معرفی کرد. همچنین یکی از موارد مهم قطعنامه 598 تعیین خسارتهای جنگ بود. براساس بند ۷ قطعنامه ۵۹۸ قرار شد پس از آنکه کمیتهای در سازمان ملل متحد تشکیل شده و کشور متجاوز اعلام شد، میزان خسارات تعیین شود و در راستای آن صندوق بینالمللی ویژهای برای کمک به خسارت دیدگان جنگ ایران و عراق ایجاد شود که هیچ گاه این اتفاق رخ نداد.
قطعنامه 598 بازارها را تکان داد
سکته دلار
پذیرش قطعنامه 598 از سوی ایران در سال 1367 و پایان رسمی جنگ تحمیلی بازارهای اقتصادی را دگرگون کرد و طوفانی اساسی به وجود آورد که حتی باعث سکته تعدادی از سرمایهگذاران شد؛ خبری که در روزنامههای آن سال میتوان اخبارش را خواند. قیمت هر دلار امریکا تا قبل از پذیرش قطعنامه 598 در بازار تهران 145 تومان بود ولی پس از اعلام رسمی پذیرش در یک روز با سقوط آزاد به 75 تومان (حدود نصف) کاهش یافت و روند نزول قیمت آن در چند روز بعد ادامه پیدا کرد و به حدود 50 تومان رسید. علاوه بر دلار قیمت سکه هم در بازار روزی عجیب را تجربه کرد تا جایی که قیمت از حدود 10 هزار و 100 تومان به 9 هزار و 940 تومان کاهش پیدا کرد. در سالهای جنگ تحمیلی بخشی از افراد جامعه باتوجه به وضعیت اقتصادی و تحریمها برای از دست ندادن سرمایههای خود در مقابل کاهش ارزش پول ملی به سرمایهگذاری درمسکن، خرید سکه و طلا و البته دلار روی آوردند و این موضوع باعث شد که بازارهای مالی بشدت در این سالها ملتهب شود و کشور شاهد رشد چندبرابری قیمتها باشد؛ اما با پذیرش قطعنامه از سوی ایران ناگهان ورق در بازارها برگشت و قیمتها بخصوص دلار سقوط کرد.
اتفاقی که با واکنش مثبت بسیار زیاد مردم و امید به کاهش هزینههای زندگی رو به رو شد ولی در این بین افراد بسیاری هم بودند که با زیانهای مالی شدید مواجه شدند و تعدادی از آنها که از تحولات بازار شوکه شده بودند، کارشان به بیمارستان کشید و حتی سکته کردند. موضوعی که در ماههای بعد به سوژه داستان و سریال هم تبدیل شد. سریالی با نام «خیالاتی» که در بین مردم با نام «آقای دلار» معروف شد. مجموعهای تلویزیونی و ۱۰ قسمتی که گروه اقتصاد شبکه یک به کارگردانی و تهیه کنندگی مجید بهشتی ساخت و چند ماه بعد از تحولات بازار در سال ۱۳۶۸ پخش شد. در داستان این سریال: «فرجامی کارمند اداره کار، به قصد ورود به عرصه خرید و فروش دلار، خود را بازخرید میکند. دلالی دلار، درآمد خوبی دارد و فرجامی سرخوش از این کسب و کار تازه، اصرار دارد که دخترش با یک دلارفروش ازدواج کند. دختر که از کار پدر ناخشنود است، قصد ازدواج با پسردایی خود را دارد.
در جریان پذیرش قطعنامه ۵۹۸، نرخ دلار بسرعت نزول میکند و فرجامی ورشکست و راهی بیمارستان میشود. فرجام کار، ندامت و پشیمانی فرجامی است و ازدواج دختر با پسردایی.» فیلمنامه این سریال از سوی فرهاد توحیدی نوشته شده و اسماعیل داورفر، آزیتا لاچینی، بیوک میرزایی، حسن میهمانی، دانیال حکیمی و... در آن بازی میکنند.
تهیه و تنظیم:حسن مجیدی
نخستین خط تولید کامپیوتر در ایران افتتاح شد
حجتالاسلام والمسلمین سیدعلی خامنهای رئیسجمهوری، صبح دیروز[شنبه 10اردیبهشت 1367] از کارخانجات پارس الکتریک بازدید کرد.
در این بازدید که ابوالقاسم سرحدیزاده وزیر کار و امور اجتماعی و سیدمصطفی میرسلیم مشاور عالی ریاست جمهوری نیز حضور داشتند، آقای خامنهای ضمن بازدید از مراحل مختلف تولید تلویزیونهای رنگی و سیاه و سفید و سایر محصولات این کارخانجات، از کارگاه پرس پلاستیک این مجموعه نیز بازدید به عمل آورد و با حضور در محل خط جدیدالتأسیس تولید ریزپرداز کارخانجات پارس الکتریک، خط تولید اولین کامپیوتر شخصی ساخت ایران را افتتاح کرد.افتتاح خط تولید ریزپرداز کارخانجات پارس الکتریک که اولین خط تولید کامپیوتر شخصی ساخت ایران میباشد، ضمن صرفهجویی در مقدار معتنابهی ارز، دانش فنی کامپیوتر و کاربرد آن را نیز وارد صنایع کشور کرده و باعث تحول صنعتی در کشور خواهد شد.
روزنامه اطلاعات- یکشنبه 11اردیبهشت 1367
هاشمی رفسنجانی جانشین فرمانده کل قوا شد
امام خمینی رهبر انقلاب و فرمانده کل قوا به درخواست آیتالله سیدعلی خامنهای رئیسجمهوری مبنی برانتصاب حجتالاسلام والمسلمین اکبرهاشمی رفسنجانی بهعنوان جانشین فرمانده کل قوا موافقت فرمودند.
بسمالله الرحمن الرحیم
جناب حجتالاسلام آقای حاج شیخ علی اکبر هاشمی رفسنجانی دامت افاضاته، با توجه به درگیری رویاروی امریکای جهانخوار علیه اسلام و ایران و هماهنگی غرب و شرق و ارتجاع منطقه در مبارزه با انقلاب اسلامی و جلوگیری از پیروزی اسلام، به پیشنهاد رئیسجمهوری محترم، جناب حجتالاسلام آقای خامنهای دامت افاضاته، جنابعالی را با تمام اختیارات به جانشینی فرماندهی کل قوا منصوب مینمایم و جنابعالی موظف به اجرای دستورات ذیل میباشید:
1- ایجاد ستاد فرماندهی کل تا تهیه زمینه وحدت کامل. 2- هماهنگی کامل ارتش، سپاه، بسیج و نیروهای انتظامی در تمامی زمینههای دفاع مقدس اسلام. بدیهی است انسجام و ادغام مورد قبول و صحیح ادارات و سازمانهای مربوط و پشتیبانی کننده در هماهنگی نیروهای مسلح نقش اساسی را دارا خواهند بود. 3- تمرکز صنایع نظامی و تهیه مایحتاج دفاع مقدسمان و انسجام امکانات تعمیراتی، پشتیبانی، فنی، مهندسی، رزمی، آموزشی و تحقیقاتی و نیز بسیج همه امکانات و ابزار در جهت اهداف مشخص از سوی فرماندهی کل. 4- سعی در استفاده هرچه بهتر از امکانات و نیروها و جلوگیری از بهکار گرفتن امکانات مادی و معنوی در غیر موارد ضروری و در همین راستا، حذف یا ادغام سازمان ها و تشکیلات تکراری و غیرضروری. 5- تمرکز امور تبلیغی و فرهنگی نیروهای مسلح در تمام زمینهها.
6- استفاده درست و قاطع از قوانین دادگاه نظامی در زمان جنگ و تنبیه متخلف در هر رده. 7- بهرهبرداری صحیح از کمک های مردمی در تمامی زمینهها. قوای مقننه و اجرائیه و قضائیه موظفند تمامی امکانات و سیاستهای خود را در جهت نیازهای جنگ به کار گیرند. از مردم عزیز ایران و نیروهای نظامی و انتظامی میخواهم تا با صبر و شکیبایی انقلابی و با قدرت و استقامت در مقابل توطئههای استکبار جهانی ایستادگی نمایند و مطمئن باشند که پیروزی از آن صابران است. جهان امروز غرق در نامردمیها و حیله هاست و شما یاران اسلام در اوج قداست و شرافت میباشید. من به همه شما دعا می کنم، خداوند یار و پشتیبان مبارزانِ راه خدا باد. توفیق جنابعالی را از خدای تعالی مسألت دارم.
والسلام علیکم و رحمهالله.
روحالله الموسوی الخمینی
12/3/1367
روزنامه کیهان-پنجشنبه 12خرداد 1367
ناوگان امریکا، هواپیمای مسافری ایران را
در خلیج فارس سرنگون کرد
پرواز 655
یک هواپیمای مسافربری ایران پیش از ظهر امروز با۲۹۰ سرنشین هدف تهاجم ناوگان امریکا [رزمناو وینسنس] در خلیج فارس قرار گرفت وسقوط کرد. بهگزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی یک فروند هواپیمای مسافربری ایران متعلق به هواپیمایی جمهوری اسلامی صبح امروز بر فراز خلیج فارس هدف حمله ناوگان نیروی دریایی امریکا قرار گرفت و با کلیه مسافرین در آبهای خلیج فارس سقوط کرد. براساس گزارشهای اولیه، این هواپیما ۲۹۰ مسافر و خدمه داشته است.این هواپیمای مسافربری از بندرعباس عازم دوبی بوده است و در فضایی بین شارجه و بندرعباس هدف قرار گرفته وسقوط کرده است.گزارش دیگری حاکیست که هواپیمای ایرانی از نوع ایرباس ۳۰۰ بوده است و با شماره پرواز 655 پیش از ظهر امروز فرودگاه بندرعباس را به قصد دبی ترک کرده است. یک گزارش به نقل از مقامات مسئول شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی حاکیست که این هواپیما ۲۷4 مسافر و16 خدمه داشته است و در میان مسافران ۸ کودک زیر دوسال بودهاند. بهگزارش خبرگزاری یونایتدپرس مقامات امریکا هنوز اظهار نظری پیرامون حادثه نکردهاند.گزارش دیگری حاکیست که هواپیما پس از هدف قرار گرفتن در آسمان منفجر شده و بلافاصله تماس آن با برج مراقبت بندرعباس قطع شده است. به دنبال این حادثه کلیه پروازهای هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس تا اطلاع ثانوی لغو شد.
روزنامه کیهان - یکشنبه 12 تیر 1367
حیدر بابا دنیا یالان دنیادی
استاد شهریار دار فانی را وداع گفت
استاد محمدحسین شهریار، شاعر معاصر آذربایجانی، صبح امروز در بیمارستان مهرتهران دارفانی را وداع گفت.استاد شهریار در سال ۱۲۸۳ در تبریز متولد شد و پس از تحصیل در دارالفنون به مدرسه طب وارد شد و تا کلاس آخر مدرسه را طی کرد، ولی در اثر طغیان احساسات ادبی و جوشش عواطف شاعرانه، تحصیل طب را ناتمام گذاشت و به شاعری روی آورد.استاد شهریار از زمره بهترین غزلسرایان معاصر بود و گفتهاند که در فن غزل، در این عصر کسی به پای او نرسید. شهریار خود را شهریار غزل خوانده بود. بر دیوان شعراو که به سال ۱۳۱۰ به چاپ رسید، استاد ملکالشعراء بهار طى مقدمهای تقریظی نوشته و مقام شهریار را در شعر شامخ دانست.در آن هنگام شهریار۲۷ سال داشت و انتشار دیوان شعر، وی را در ردیف مشاهیر عالم شعر و ادب قرار داد. مجموع اشعار او را بیش از 15 هزار بیت هم دانستهاند.استاد شهریار شاعر آذربایجانی، شهر خود تبریز را بسیار دوست میداشت. قدرت شهریار آن هنگام مشخص میشود که قصاید او را به زبان پارسی و نیز لهجه آذربایجانی مورد بررسی قرار دهیم. در اردیبهشت ماه ۱۳6۳ به همت دانشگاه تبریز، کنگره بزرگداشتی برای او برگزار شد که در آن، جمعی از فضلا، علماء و شعرا از مقام استاد تجلیل کردند. استاد شهریار در این همایش، از سرفروتنی یادآور شد که راضی به زحمت استادان و فضلا نبوده است.مقام استاد، آنچنان والا بود که از سوی دانشگاه تبریز به استاد افتخاری در زمینه ادبیات فارسی برگزیده شد. شهریار شورو خروش جوشیده از عشق به مردم قهرمان آذربایجان را در «حیدر بابا» به ترکی متجلی ساخته است که از جمله بهترین آثار ادبی در لهجه آذری است.مرحوم شهریار از مدتی قبل بهخاطر ابتلاء به برونشیت مزمن در بیمارستان مهر تهران، بستری بود.
روزنامه اطلاعات - یکشنبه 27 شهریور 1367